چالوس از شهرهای کُهن استان مازندران است که در جلگه میانی کرانه دریای کاسپین جای گرفتهاست. شهر چالوس در شرق شهرستان چالوس قرار دارد. زبان مردم آن گیلکی و مازندرانی است که به تبری کلارستاقی شهرت دارد.
نام این شهر در گذشتههای دور سالوس یا شالوس بود که در پیرامون آن دو شهر کوچک دیگر به نام کبیره و کچه نیز وجود داشتهاست. بعضی از علمای جغرافیانویس ، چالوس را از آبادیهای طبرستان دانستهاند. قیام علویان در طبرستان از یک شورش محلی که در آن ولایت بر ضد بیرسمیهای عمال و حکام طاهریان درگرفت در نواحی کلاروشالوس روی داد و آرام آرام از دیلمان تا جرجان تقریباً همه جا را فراگرفت. در ورود شورشیان علوی به طبرستان ، شورشیان دیلم با وجوه مردم کلار و چالوس و رویان نسبت به امام علوی اظهار وفاداری کردند. محمد بن اویس از امرای دوره تسلط خلفای عرب به دستور خلیفه معتصم به حکمرانی چالوس منصوب شد. محمد بن اویس خود در رویان (قسمتی از طبرستان) استقرار یافت و پسرش احمد را به حکومت چالوس گمارد. شهر چالوس در زمان حمله امیر تیمور تخریب شد و سپس تا قرنهای متمادی به صورت روستایی کوچک درآمد. در دهه اول قرن حاضر(۱۳۱۰) با پشتیبانی دولت وقت آرام آرام به صورت شهری سازمان یافته درآمد و امروزه به شهری زیبا با امکانات فراوان جهانگردی تبدیل شدهاست. دربارهٔ وجه تسمیه این شهر میگویند چون بخش جلگهای نسبت به ارتفاعات پستتر دیده میشود؛ و به همین دلیل آن را «چالهاست» یا «چالهاس» مینامیدند که به مرور زمان به چارلس و چالوس تغییر نام یافت.