بقعه یا گنبد هارونیه در فاصله ۲۰ کیلومتری شمال شرقی مشهد و در کنار جاده نزدیک به آرامگاه فردوسی واقع شده است. این بنا ، تنها اثر باقی مانده از توس قدیم می باشد که در دهه های اخیر به همّت انجمن آثار ملی و فرهنگی خراسان مرمت و بازسازی شده است.

هارونیه مرتفع ترین ساختمان قدیمی موجود در شهرک تاریخی توس است که از آجر و ماسه و گچ ساخته شده است. مردم عادی به خاطر شباهت اسمی این بنا ، آن را به هارون الرشید نسبت می دهند. ولی در واقع این گفته ها افسانه ای بیش نیست ، زیرا هارون الرشید در سال ۱۹۳ هجری که قصد سفر به ترکستان را داشت در بین راه بیمار شد و در سناباد توس درگذشت و فرصتی برای ساخت چنین بنایی نداشت. درباره تاریخ ساخت هارونیه نظرات مختلفی ابراز شده و قدمت آن را به حدود قرن هشتم و هفتم هجری قمری و حتی قبل از آن نسبت می دهند. برخی آن را خانقاه و محل تدریس امام محمد غزالی می دانند که قبل از حمله مغول ساخته شده است. همچنین برخی مردم این بنا را زندان هارون می نامند.

بنای هارونیه شباهت زیادی به چهار طاق های دوره ساسانی دارد. ورودی اصلی بنا در قسمت جنوبی و دو ورودی دیگر در قسمت شرقی و غربی ساختمان است. در مرکز بنا صحن مربع شکلی است که گنبدی دو لایه به ارتفاع ۲۴٫۷ متر دارد. در قسمت شمالی آن محرابی گچبری جلب توجه می نماید و در طبقه فوقانی اتاق هایی است که شبیه مقبره سلطان سنجر و مقبره محمد خدابنده است. تحقیقات اخیر نشان داده است که هارونیه صرفاً به خاطر آرامگاه بنا شده و خانقاهی است که در سده های ۷ و ۸ هجری هم پهلو با یک بنای مذهبی دیگر بر روی خرابه های ابنیه کهن ساخته شده است. این بنا از نظر عظمت ، قطر پایه ها ، قدرت ایستایی در کف و گنبد ، دارای معماری خاص است.

این بنا در سال های اخیر مرمت و اطراف آن فضا سازی شده و به عنوان یکی از مراکز دیدنی و تاریخی مشهد مورد بازدید زائران و مسافران است.